Б.Сувд: “НОМ УНШДАГ ХҮҮХЭД МУУ ХҮН БОЛДОГГҮЙ ГЭДЭГТ БИ ИТГЭДЭГ”

Юуны өмнө танд энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Дэлхий нийтийг цочроосон гамшигт цар тахлын улмаас хүн бүр өөрт буй боломжоо ашиглах шаардлага гарсны нэг нь онлайн харилцаа юм. Бид ч бас ярилцлагаа ийм хэлбэрээр хийж байгаа. Таны номын ертөнцтэй хэрхэн холбогдсон нь сонин байх болов уу гээд энэ асуултаар ярилцлагаа эхлэе?

- Сайн байна уу? Та бүхэнд энэ өдрийн мэндийг хүргье. Би аав ээжийнхээ нөлөөгөөр номонд дуртай болсон. Манай аав ээж 2 ном их цуглуулдаг байсан учраас манайх гэдэг айл их том номын сантай байлаа. Сургуульд орохоосоо өмнө их ном уншдаг, номонд дуртай хүүхэд байсан. Ах, эгч бид 3 дуртай цагтаа номын сангаасаа ном аваад унших боломжтой байсан учраас номонд дуртай болсон юм болов уу гэж боддог. Нөгөөтэйгүүр аав ээж маань эд хөрөнгө, мөнгө төгрөг гэхээсээ илүү ном их цуглуулдаг байсан нь нөлөөлсөн байх. Ингээд харахад номонд дуртай болсон шалтгаан яах аргагүй л аав ээжийн минь нөлөө байсан юм байна. Манай гэр бүлийн хамгийн үнэт, бахархалтай зүйл нь ном л байлаа шүү дээ, одоо ч тэр хэвээрээ.

-Яах аргагүй хүмүүжил төлөвшилд тань ном нөлөөгөө өгчээ. Таны мэргэжил сэтгүүлч. Тэгвэл энэ мэргэжлийг сонгоход тань юу нөлөөлсөн бэ?

-Миний сонгосон сэтгүүлч мэргэжил бол хүүхэд байхдаа сэтгэлийн хөөрлөөр сонгосон мэргэжил гэж хэлж болно. Ерөнхий боловсролын сургуульд 10 жилд байхад миний ард суудаг охин бас сэтгүүлч болно гэж тухайн үедээ ярьдаг байсан. Гэтэл нөгөө охин маань 10-р ангиа төгсөөд эмч болохоор сонгосон харин би ярьж байснаараа сэтгүүлч болоод сэтгүүлзүйтэй холбогдоод 10 гаруй жил болсон байна. Яг мэргэжлээрээ бол оюутан байхаасаа эхэлж ажилласан. Гэхдээ л багаасаа л хүсч мөрөөддөг байсан учраас сонгосон мэргэжилдээ их хайртай.

-”Номын соёлт ертөнц” ТББ-ыг яагаад үүсгэн байгуулахаар болсон бэ?

“Номын ертөнц” гээд нэвтрүүлэг маань телевизээр үзэгчдэд хүрдэг байхад энэ нэвтрүүлэг маань дан ганц нэвтрүүлэг чигээрээ үлдвэл номын соёлыг түгээх, ном унших идэвхийг нийгэмд нэмэгдүүлэх нөлөөлөл нь хязгаарлагдмал санагдаж байсан. Тийм ч учраас арай далайцтай болгож үйл ажиллагаа явуулах хэрэгтэй гэсэн бодлын үндсэн дээрээс энэ байгууллагаа байгуулсан. Байгууллага маань байгуулагдсанаасаа хойш ном унших соёлыг нийгэмд түгээж, ялангуяа номтой холбоотой үйл ажиллагаанууд, та бидний хамгийн сайн мэддэг номын баярыг 14 дэх жилдээ зохион байгуулж, олон уншигчдын зорьж очдог, хүсэн хүлээдэг арга хэмжээ болж чадсан. Хавар болон намрын улиралд яах аргагүй номын баяраа зохиолчид, уншигчид маань хүлээж байдаг нь сайхан. Нийгэмд хүлээгдсэн ийм үйл ажиллагаа болж чадсанд нь ч би үнэхээр баяртай байдаг.

-Хамгийн их таалагддаг, одоог хүртэл сэтгэлээс тань гардаггүй ямар ном байна вэ?

-Хүүхэд байхдаа уншиж байсан номнууд л илүү сэтгэлд минь хоногшиж үлдсэн юм болов уу гэж боддог. Тийм ч учраас номыг хүүхэд байхаасаа л уншвал илүү их үр дүнтэй бас сэтгэгдэл үлдээж чаддаг. Ер нь ном уншдаг хүн муу хүн болдоггүй гэдэгт би итгэдэг. Номтой холбоотой олон сайхан дурсамжуудаас нэг нь цухасхан орж ирж байна…Тэр үеийн нийгэмд ажилгүй хүн их, хоол ундны хүрэлцээ муу нэг хэсэгтээ хэцүү үеийг туулж байлаа. Тухайн үед олон ном авч чаддаггүй хэцүү үе байсан юмдаг. Гэтэл нэг орой аав гэртээ ирэхдээ цоо шинэ “Их нүүдэл” гэсэн ном авч ирсэн нь тод санагдаж байна. Энэ дурсамж маань надад их нандин бас сайхан мэдрэмжийг төрүүлдэг. Бас биднийг хүүхэд байхад тог их тасардаг байсан. Тэр үед нь гэр бүлээрээ нэг нь эмээ нөгөө нь загас харин ах өвгөн болоод алтан загасны үлгэр болж тоглодог байсан. Номтой холбоотой олон сайхан дурсамж байдаг ч гэр бүлээрээ ингэж тоглодог байсан үе миний сэтгэлд хамгийн нандин сайхан санагддаг.

-Номонд дурлаж, ном уншихын ач холбогдол юу вэ?

- Ном уншихын ач холбогдол бол маш их. Ном уншдаг хүн илүү эерэг, хүсэл тэмүүлэлтэй болж хүмүүждэг. Хүсэл тэмүүлэл ихтэй байна гэдэг нь мэдээж хэрэг муу зүйлийг хүсдэггүй болно гэсэн үг. Тиймээс сайн зүйлийг их хүсэж тэмүүлдэг, нийгмээ гэрэлтүүлэхийг хүсдэг. Тийм учраас хүүхэд залуусыгаа ном их уншиж байгаарай л гэж уриалмаар байна.

- Номтой нөхөрлөснөөр таны амьдралд ямар өөрчлөлт гарсан бэ? Өөрийн баримталдаг хувь хүний зарчимуудаасаа хуваалцаач?

- Номонд дурласнаар би олон сайхан найз нөхөд, зохиолчидтой танилцаж найз нөхөд, ах дүүс болсон. Тэгэхээр энэ бол номтой нөхөрлөсний л ач тус. Олон хүний хайр талархлыг хүлээж явах ховорхон хувь заяаг өөртөө бий болгожээ л бодож байна. Миний хувьд хэлсэндээ хүрдэг, аливаа нэг ажлыг дааж авахаар бол түүнийхээ ард заавал гардаг, хүний итгэлийг алдахгүй байх юмсан гэдэг зарчмыг баримталдаг.

-Үнэхээр л “Номын баяр” олон хүнийг ном унших хүсэлд хөтөлж, оюутан залуус, хүүхэд багачуудыг идэвхижүүлэн, сэдэлжүүлдэг шүү. Анх энэ арга хэмжээг зохион байгуулж байхдаа та ямар төсөөлөлтэй байсан бэ? Түүндээ хүрсэн үү?

Баярлалаа, чамтай адилхан ийм олон хүүхэд залуус байдагт би баяртай байдаг. Хүүхэд багачуудын сэтгэлд номтой холбоотой гоё дурсамж үлдээж чадаж байгаа нь “Номын баяр” өөрийн үр нөлөөгөө үзүүлснийх гэж боддог. Олон залуучуудыг ном унших хүсэл эрмэлзэлтэй болгох нь энэ баярын гол зорилго шүү дээ. Нөгөөтэйгүүр номын салбарыг хөгжүүлэхэд хувь нэмэр оруулах ач холбогдолтой. Номын соёл тогтсон газар иргэдийнх нь ухамсар тодорхой хэмжээнд төлөвшсөн байдаг. Ийм нийгмийг бүтээж бий болгохын тулд бага ч гэсэн хувь нэмрээ оруулах нь номын баярын үүрэг. Анх бодож байснаас өөр болсон зүйлс олон байгаа. Гэхдээ илүү сайхан зүйл рүү тэмүүлэх тэмүүлэл маань нэмэгдсэн. Одоо ч гэсэн саад бэрхшээлүүд байсаар байдаг. Бидний цаад хүсэл тэмүүллийг ойлгох хүн байна, ойлгохгүй ч хүн байдаг. Аливаа нэг үйл ажиллагаа зохион байгуулахад тодорхой хэмжээгээр бичиг цаасны ажил, бэлтгэл ажлынхаа шатанд нилээд их асуудал үүсдэг. Энэ мэтчилэн ярих юм бол адал явдалтай кино шиг үйл явдлууд их болж байсан. “Дугарвал дуу нэг, дугтарвал хүч нэг” байдгийн ачаар номын баяр маань бэрхшээл саад учирсан ч тэрийгээ давж гарсаар л явна.

 ”Номын соёлт ертөнц” ТББ-ээс зохион байгуулдаг Номын Баяр

-“Номын баяр”-ыг зохион байгуулснаар нийгэмд ямар өөрчлөлтийг авчирч чадсан гэж боддог вэ?

-Номын баярыг анх гадны баярууд шиг болгох юмсан гэж хүсч байсан. Тэгэхээр үүнийг хийхийн тулд дахиад олон жилийн хүч хөдөлмөр хэрэгтэй. Гэхдээ эерэг өөрчлөлтүүд номын баярыг зохион байгуулсанаас хойш зөндөө их гарсан. Яг одоо чи надтай ингээд ярилцаж байгаа нь эерэг өөрчлөлтийн үр дүн юм болов уу гэж бодож байна. Хүүхдээ номонд дуртай болгохын тулд номтой холбоотой олон гоё дурсамжийг бүтээж байгаарай гэдэг. Тийм учраас та бүхнийг найз нөхөд, гэр бүлтэйгээ хамт дараа дараагийн номын баяраар ирж байгаарай гэж уриалмаар байна. Сэтгэлд үлдсэн юм бүхэн үнэ цэнэтэй, нандин байдаг шиг номын баяр маань ч гэсэн нийгэмд өөрийн гэсэн ул мөрөө үлдээж, нандин дурсамжийг олон хүний сэтгэлд үлдээж байгаа нь эерэг нөлөөлөл. Номын баяр зохион байгуулагдаж эхэлсэнээс хойш 14 жил болсон байна. Энэ хугацаанд хэвлэн нийтлэгч нар маань маш идэвхитэй болсон байна. Үүнийг дагаад олон чанартай бүтээл уншигчдын гар дээр очих болсон. Уншигчид маань маш идэвхитэй болсон байна. Унших үйл явц идэвхитэй болсон байна гэдэг бол тодорхой хэмжээгээр дээр дурдсанчлан төлөвшил рүүгээ дөхөж байна гэсэн үг. Үүгээр нийгэмд үзүүлж буй үр нөлөөг илэрхийлж болох юм. Сайн зүйл ярих тусам биежиж байдаг, мууг ч гэсэн ярих юм бол биежиж байдаг. Тэгэхээр хүүхэд залуус маань сайн сайхан зүйлийг ярьж, үргэлж гэрэл гэгээ рүү тэмүүлээсэй гэж хүсч байна.

-Таны цаашдын зорилго мөрөөдөл юу вэ? Бидэнтэй хуваалцаач?

-Олон зүйлийг хийх хүсэл тэмүүлэл байна. Сайн сайхан зүйлсийг илүү их хийх юмсан гэж хүсч байна. Гэхдээ одоогоор хамгийн их бодож байгаа нь бол хүүхэд залуучуудын оролцоотой холбоотой тодорхой ажлуудыг хийх юмсан гэж хүсч байна. Яагаад гэвэл тэд нар маань томчууд бидний залгамж халаа, хойч үе, ирээдүй шүү дээ. Тийм ч учраас өнгөрсөн жил бид төрийн бус байгууллагынхаа дэргэд клуб байгуулсан. Байгуулсан клубуудынхаа хүүхдүүдтэй илүү олон ажлуудыг хийхээр зорьж байна. Бидний хэрэглээ цахим орчинд бүрэн шилжиж байгаа ч цаасан номын хэрэглээ байсаар л байна. Ном товхимол унших, номын тэмдэглэл хөтлөх сонирхолтой залуус нэмэгдэж байгаа нь саашаалтай.

-Сонирхолтой ярилцлага өрнүүлж, хүүхэд залууст үлгэрлэх олон зүйлийг хэлж өгсөн танд баярлалаа. Цаашдын ажил амьдралд тань өндрөөс өндөр амжилт хүсье.

Б.С: -Хүүхэд залууст үгээ дайж хэлэх боломж олгон, надтай ярилцсан та нарт ч бас баярлалаа. Цаашдаа олон сайн сайхан ажлуудыг хийгээрэй.